Ελληνικό φαγητό: ένας υπέροχος ελληνικός θησαυρός – αλλά ποιο είναι το εθνικό μας φαγητό;

Οι Έλληνες λατρεύουν το φαγητό τους. Αγαπούν να τρώνε αλλά και να ταΐζουν τους άλλους. Η Ελλάδα είναι ένα μέρος όπου είναι σίγουρο ότι δεν θα πεινάσετε ποτέ. Φανταστείτε ότι οι Έλληνες τρώνε έως και πέντε φορές την ημέρα.

Η ελληνική κουζίνα χρησιμοποιεί κυρίως φρέσκα τοπικά υλικά, όπως λαχανικά, ελαιόλαδο, ελληνικό γιαούρτι, ελληνικό μέλι, φέτα, διάφορα είδη ψαριών και κρέατος και δημητριακά. Τα ελληνικά πιάτα είναι νόστιμα και παρασκευάζονται από μια μεγάλη ποικιλία από φρέσκα και αποξηραμένα βότανα. Αν ταξιδεύετε στη Μεσόγειο για να δοκιμάσετε την ελληνική κουζίνα, φροντίστε να δοκιμάσετε τουλάχιστον μερικά από αυτά τα νόστιμα πιάτα.

Η ελληνική κουζίνα ως αναπόσπαστο μέρος της μεσογειακής διατροφής

Τρία πιάτα από την μεσογειακή κουζίνα
Μεσογειακή κουζίνα / Unsplash.com

Η ελληνική διατροφή είναι ένα σημαντικό μέρος της μεσογειακής κουζίνας και έχει κάτι κοινό με την παραδοσιακή κουζίνα της Ιταλίας, των Βαλκανίων, της Τουρκίας και του Λεβάντε (περιοχή γνώστη με τον όρο Ανατολική Μεσόγειος).

Αν και κάθε χώρα έχει τη δική της ποικιλία τροφίμων και παραδόσεων, πολλές συνταγές είναι παρόμοιες όσον αφορά τα συστατικά και τη διατροφική τους αξία.

Η ελληνική γαστρονομική ταυτότητα είναι πλούσια και βαθιά ριζωμένη στο χρόνο. Η Ελλάδα έχει μια από τις παλαιότερες γαστρονομικές παραδόσεις στον κόσμο.

Η αρχαία ελληνική κουζίνα αποτέλεσε αντικείμενο μελέτης και ιστορικής αναβίωσης τα τελευταία χρόνια. Τα γραπτά κείμενα της αρχαιότητας περιγράφουν εντυπωσιακά τις διατροφικές συνήθειες των προγόνων μας στα ελληνικά νησιά αλλά και στην ελληνική ηπειρωτική χώρα.

Λαχανικά, ελαιόλαδο, δημητριακά, ψάρι, κρασί και κρέας χρησιμοποιούνται ευρέως  στη σύγχρονη ελληνική κουζίνα. Άλλα σημαντικά προϊόντα είναι οι ελιές, το τυρί, η μελιτζάνα, τα κολοκύθια και το γιαούρτι. Τα κύρια χαρακτηριστικά των ελληνικών γλυκών είναι οι ξηροί καρποί και το μέλι, ενώ συχνά χρησιμοποιούνται διάφορα φρούτα.

Μια άλλη σημαντική πτυχή της ελληνικής κουζίνας είναι τα ορεκτικά. Επίσης γνωστά ως “μεζέδες“, ένα διαχρονικό όνομα γνωστό σε όλο τον κόσμο. Αναφέρετε σε μια παραδοσιακή επιλογή μικρών πιάτων, που συνήθως σερβίρονται με κρασί, ούζο ή τσίπουρο στις ταβέρνες.

Από τα πρώτα κιόλας χρόνια, ο τρόπος παρασκευής φαγητού και γλυκών σε διάφορα μέρη της χώρας, από τόπο σε τόπο, από σπίτι σε σπίτι, και από εστιατόριο σε εστιατόριο, συνέβαλε στη δημιουργία της διάσημης, παραδοσιακής ελληνικής κουζίνας.

Οι κάτοικοι των ελληνικών επαρχιών ήταν οι “συντάκτες” και ταυτόχρονα οι πρωταγωνιστές της ελληνικής κουζίνας και των πιάτων της! Έθεσαν τις προτιμήσεις τους, τις δικές τους ιδιαίτερες γεύσεις και δημιούργησαν την τοπική παραδοσιακή κουζίνα με βάση τα τοπικά προϊόντα τους.

Είναι κατανοητό ότι οι τοπικές συνθήκες παίζουν ρόλο στη διαμόρφωση της τοπικής κουζίνας. Ο φυσικός πλούτος, το κλίμα της και οι επιρροές που έχει λάβει κάθε περιοχή από διαφορετικούς λαούς και διαφορετικές παραδόσεις έχουν σαφώς επηρεάσει την τοπική κουζίνα και τα πιάτα της.

Η ελληνική κουζίνα έχει επηρεαστεί από διάφορες κουζίνες και παραδόσεις. Η επιρροή της γειτονικής Τουρκίας είναι εμφανής σήμερα σε ορεκτικά όπως το τζατζίκι, αλλά και σε κύρια πιάτα όπως το Ιμάμ Μπαϊλντί (ψητή μελιτζάνα με γέμιση ντομάτας, κρεμμύδι, σκόρδο και μαϊντανό), o Μουσακάς και τα διάσημα γλυκά Μπακλαβά και Καταΐφι.

Επηρεάστηκε επίσης από την Ενετική παράδοση. Περισσότερο επηρεάστηκαν οι περιοχές του Ιονίου Πελάγους, όπου οι Ενετοί ζούσαν για πολλά χρόνια ως κατακτητές, αφήνοντας έτσι τους κατοίκους του με μια έντονη προτίμηση για τα ζυμαρικά και τις διάφορες πίτες.

Το αποτέλεσμα αυτής της πολιτιστικής συνάντησης μαζί με τη φαντασία του ελληνικού λαού και τα εξαιρετικά ποιοτικά προϊόντα της ελληνικής γης, οδήγησαν στο σχηματισμό της ελληνικής γαστρονομικής παράδοσης, η οποία δικαίως θεωρείται ένα από τα πλουσιότερα και πιο νόστιμα στον κόσμο.

Η ελληνική κουζίνα προσφέρει μια εκπληκτική, πλούσια ποικιλία πιάτων και ποτών και είναι η πολιτιστική κληρονομιά των αιώνων. Σε κάθε ελληνική συνταγή, ο συνδυασμός φρέσκων συστατικών και μαγειρικών τεχνικών είναι ένα μοναδικό γαστρονομικό ταξίδι στην ιστορία της Ελλάδας.

Αλλά ποια είναι τα πιο δημοφιλή ελληνικά φαγητά;

Χαρακτηριστικό του ελληνικού τραπεζιού είναι η ποικιλία πιάτων στα οποία κανείς δεν μονοπωλεί τη γεύση, αλλά όλοι μαζί σχηματίζουν ένα υπέροχο σύνολο. Η βασίλισσα της ελληνικής κουζίνας σήμερα είναι η γνωστή Χωριάτικη ή αλλιώς Ελληνική σαλάτα, η οποία αποτελείται από αγγούρι, ντομάτα, κρεμμύδι, φέτα, ελιές και ρίγανη. Όλα αυτά, φυσικά, δεν θα είχαν την ίδια αξία εάν δεν συνοδεύονταν από ελληνικό λάδι.Το ελαιόλάδο, με την υψηλή θρεπτική του αξία, αποτελεί τη βάση της ελληνικής κουζίνας. Δεν λείπει σχεδόν από κανένα ελληνικό πιάτο και δεν είναι μυστικό ότι χρησιμοποιείται σε αφθονία από τις «παλαιότερες» νοικοκυρές, τις γιαγιάδες μας! 

Ελαιόλαδο και ψωμί επάνω σε ένα τραπέζι
Ελαιόλαδο / Pexels.com

Αν επρόκειτο να εξηγήσουμε σε έναν τουρίστα τι ακριβώς σημαίνει το ελληνικό φαγητό και η ελληνική κουζίνα, θα του προτείναμε σίγουρα ένα σύνολο πιάτων. Σίγουρα η : Μουσακά, Γεμιστά, Ντολμαδάκια, Λαδερά, Χωριάτικη, Κατσικάκι σε κατσαρόλα με πατάτες.

Αλλά μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα και με μεγάλη ποικιλία γλυκών. Το γιαούρτι με μέλι είναι ένα διαδεδομένο και δημοφιλές ελληνικό επιδόρπιο που προτιμάται ανά πάσα στιγμή.

Ένα από τα πιο κλασικά γλυκά που προσφέρονται στα χωριά και τις πόλεις είναι το παραδοσιακό ελληνικό γλυκό του κουταλιού. Πρόκειται για ζαχαρούχα φρούτα οποιασδήποτε εποχής, τα οποία είναι άριστης ποιότητας (κυδώνι, σύκο, πορτοκάλι, κάστανο, βερίκοκο, κεράσι).

Επίσης παραδοσιακά είναι τα σιροπιαστά γλυκά, τα οποία βασίζονται κυρίως σε ξηρούς καρπούς (καρύδια, φουντούκια, αμύγδαλα, φιστίκια), σπιτικά φύλλα, διάφορα αποξηραμένα φρούτα και τέλος μέλι, που δίνει σε αυτά τα γλυκά ένα χαρακτηριστικό άρωμα και μια υψηλή θρεπτική αξία.Γνωστά γλυκά είναι τα Γαλατομπούρεκο, ο Μπακλαβάς, το Καταΐφι, τα Μελομακάρονα, ο Χαλβάς, το Ραβανί. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι οι επιλογές του ελληνικού φαγητού είναι αναρίθμητες και η γεύση τους είναι ασυναγώνιστη!

Ποιο είναι το εθνικό φαγητό της Ελλάδας;

Κάποιοι θα έλεγαν την χωριάτικη σαλάτα, αφού Greek salad λέγεται πια, άλλοι θα έλεγαν τον γύρο, που έχει διαδοθεί με το όνομα αυτό σε ολη την Ευρώπη τουλάχιστον, άλλοι θα έλεγαν το αρνάκι στη σούβλα, ο Μαμαλάκης θυμάμαι κάποτε είχε πει ότι το διακριτικό χαρακτηριστικό της ελληνικής κουζίνας, που δεν το έχει συναντήσει πουθενά αλλού, είναι το αυγολέμονο. Πολλοί, όπως έχουμε γράψει και στο ιστολόγιο, θεωρούν εθνικό μας φαγητό τη φασολάδα.

Όπως καταλαβαίνετε, στο άρθρο δεν προτείνεται κανένα από τα παραπάνω, αλλά ο μουσακάς, Greek moussaka άλλωστε.

To συνοδευτικο αγγλικό κείμενο βάζει μερικά ακόμα ζητήματα ορολογίας, πχ το casserole, που όμως δεν θα τασυζητήσω στο άρθρο αυτό, τα αφήνω για κάποιαν άλλη φορά, όπως και την ετυμολογία του μουσακά, μια και στο σημερινό άρθρο περισσότερο θα φαγητολογήσουμε παρά θα λεξιλογήσουμε. Παραθέτω το αγγλικό κείμενο και περιμένω τα σχόλιά σας, αν συμφωνείτε με την επιλογή του μουσακά (κι αν την είχατε μαντέψει, που δεν είναι το ίδιο) καθώς και για όλα τα άλλα θέματα.

Forget the gyro. When in Greece, sample the true national dish: moussaka. This hearty casserole is layered with eggplant and ground beef, then baked in a bechamel sauce. On top? A thick layer of cheese, because who doesn’t want melted cheese on their casserole?

Πηγή: greekflavours.com & sarantakos.wordpress.com